Bijlage 1D - Overzicht algemene dekkingsmiddelen

Conform artikel 8 lid 5 van de BBV dient een overzicht algemene dekkingsmiddelen te worden opgenomen in de begroting en de jaarrekening.

 
Overzicht incidentele baten en lasten
Een andere manier van benaderen en presenteren
Het overzicht van incidentele baten en lasten helpt de gebruiker in zijn oordeelsvorming over de wettelijke vereiste van structureel en reëel evenwicht van de begroting. Met ingang van deze begroting hebben wij gekozen voor een andere presentatie die meer aansluit bij de bedoeling van de verslaggevingsregels. Hiermee geven we ook opvolging aan een advies van de accountant bij de programmarekening. Ede omarmt het principe dat structurele lasten door structurele baten moeten worden gedekt. Incidentele lasten mogen wel door structurele baten worden gedekt maar niet andersom.

Een aandachtspunt bij het interpreteren van deze financiële informatie is de aard van baten en lasten. Vanuit het uitgangspunt dat de uitvoering van de taakvelden zich over de lengte van jaren uitstrekt, volgt de conclusie dat alle baten en lasten in principe structureel van aard zijn. In de praktijk komen echter zowel in de begroting als in de rekening incidentele baten en lasten voor. Veelal wordt dit veroorzaakt door eenmalige gebeurtenissen/besluiten die zowel onverwacht als voorzien kunnen zijn. Deze beïnvloeden het structureel en reëel begrotingsevenwicht. Pas na het elimineren van deze posten ontstaat het structurele begrotingssaldo.

Strak omlijnde definities van het onderscheid tussen structureel of incidenteel zijn niet voorhanden. Over het begrip ‘incidenteel’ kan verschil van interpretatie ontstaan. Vandaar dat de Commissie BBV adviseert om in de financiële verordening een bedrag op te nemen vanaf welke omvang de incidentele baten en lasten afzonderlijk gespecificeerd moeten worden. Bij een eerstvolgende update van de verordening besteden we hier aandacht aan. Voor nu volstaan we met een zo goed mogelijke toelichting op de posten die we incidenteel beschouwen.

Overzicht van incidentele baten en lasten

Een min in de telling geeft aan dat er meer structurele baten zijn dan structurele lasten: structureel begrotingsevenwicht. We zien dat we voor de begroting en het eerste jaar van de meerjarenraming aan deze vereiste voldoen. De boekhoudregels zeggen dat reserves in de basis een incidenteel karakter hebben. In de meerjarenraming van 2023 en 2024 zien we de invloed van de besteding van de reserve Spoorzone voor afgerond € 8 miljoen respectievelijk € 3 miljoen in het saldo van de reservemutaties. De bestedingen die hiertegenover staan, worden verondersteld onderdeel te zijn van het startsaldo van baten en lasten.

Incidentele baten en lasten - programma's
Uit een beoordeling van de baten op productniveau is naar voren gekomen dat bijna alle baten berusten op structureel bestaand beleid. Een uitzondering hierop zijn de precariobaten ad € 6 miljoen en bestedingen via het investeringsfonds die na 2021 niet meer geheven mogen worden. De overige incidentele baten en lasten worden voornamelijk veroorzaakt door inkomende en uitgaande gelden voor de Regiodeal waarvan Ede penvoerder is.

Incidentele baten en lasten - nieuw beleid (hoofdstuk 2)
Het woord 'knelpunt' draagt in zich dat we deze beschouwen als bijstellingen van budgetten in ons bestaande beleid. Hoewel aan sommige knelpunten niet voor alle jaren geld is toegekend, worden ze in de nieuwe benadering wel als structureel gezien. Uitzondering hierop zijn de toekenning van € 81.000 in 2021 voor extra onderhoud van Rijksmonumentale molens en de verkabeling van de hoogspanningsleiding in 2021 van € 125.000.

Lastiger is het om de grens tussen structureel in incidenteel te trekken bij de beleidsambities. Des te belangrijker is het om de posten die we als incidenteel aanmerken te benoemen:

• Sportakkoord ad € 250.000 in 2021.
• Leefbare wijken ad € 350.000 in 2021.
• Vorming reserve cofinanciering voor € 1 miljoen in de jaren 2021 tot en met 2024.

Voor onderstaande beleidsambities is vanaf 2021 voor twee of drie jaar geld vrij gemaakt. Ondanks dat het geld niet voor alle jaren in de periode tot en met 2024 beschikbaar komt, beschouwen we deze ambities volgens de BBV wel als structureel:

• Klimaatadaptatie, totaal € 805.000.
• Ruimtelijke strategie Ede € 650.000.
• Impuls transitie en natuurversterking € 900.000.
• Ede Energieneutraal € 620.000.

De ombuigingen hebben allemaal een structureel karakter.

Incidentele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves
De basisgedachte is dat alle mutaties in de reserve een incidenteel karakter hebben. Uit de telling van de reservestortingen en de onttrekkingen in de acht programma's zijn de mutaties geëlimineerd van de reserves die een structureel karakter hebben. Het gaat om onderstaande groepen van reserves:

• Reserves die we aanhouden ter egalisatie van kapitaallasten in de begroting.
• Reserves die we aanhouden ter egalisatie van tarieven (riool, afval, begraven).
• Bedrijfsmiddelenreserves, die gedeeltelijk kenmerkt van egalisatie van kapitaallasten bezitten.
• Reserves die we als bron in stand houden en waarvan we de rentebaten inzetten in de begroting.